Etika u objavljivanju

Autori se moraju rukovoditi etičkim pravilima u publikovanju. Autorska etika je neophodan segment kvaliteta kako autorskog rada tako i časopisa u cjelini. Odgovornost za poštovanje pravila etike je na autorima, ali i na uredništvu časopisa, te recenzentima.

Dužnosti autora

Autori originalnih radova treba da predstave svoj rad istinito i objektivno. Podaci korišteni u radu će sadržavati istinit izvor, ukoliko nisu kreirani od samog autora. Rad treba da sadrži dovoljno detalja i referenci, kako bi bio provjerljiv u naučnom krugu. Pogrešne, i svjesno netačne izjave predstavljaju neetično ponašanje i nisu prihvatljive.

Od autora može biti traženo da dostave podatke koje su koristili kao izvor, te se autorima shodno tome preporučuje da čuvaju date podatke.

Originalnost i plagijat

Autori imaju obavezu da osiguraju da je rad koji su napisali u potpunosti originalan rad, te ukoliko su koristili rad ili dio rada drugih autora, takvo korištenje moraju na adekvatan način citirati u referencama, odnosno u fus notama.

Plagijat ima mnogo oblika, od ‘prenošenja’ rada drugog autora kao vlastiti rad autora koji objavljuje, preko kopiranja ili pukog parafraziranja suštinskih dijelova rada (bez doprinosa autora), do preuzimanja rezultata istraživanja koje su proveli drugi autori. Plagijarizam u svim svojim oblicima predstavlja neetično ponašanje i nije prihvatljivo.

Višestruko objavljivanje

Autori ne bi trebalo da objavljuju rukopise koji opisuju suštinsko isto istraživanje u više od jednog časopisa. Dostavljanje istog rukopisa više časopisa istovremeno predstavlja neetičko ponašanje i nije prihvatljivo.

Međutim naknadno objavljivanje određenih radova u više časopisa je ponakad opravdano, ukoliko su ispunjeni određeni uslovi. Autori i urednici časopisa se moraju saglasiti u pogledu drugog objavljivanja, koje mora sadržavati iste podatke i tumačenje prvog rada. U tom smislu primarna referenca mora biti citirana prilikom drugog objavljivanja.

Dostavljanje svog prevedenog rada drugom časopisu takođe predstavlja neetičko ponašanje i nije prihvatljivo, ukoliko ne sadrži referencu na primarni rad.

Kvalitet referenci

Prilikom korištenja literature i izvora, autori moraju voditi računa o značaju i uticaju tih referenci u naučnom polju iz kojeg pišu rad. Podaci koji su dobijeni iz razgovora, prepiske ili rasprave sa trećim licima se ne smiju koristiti bez izričitog odobrenja datog izvora.

Autorstvo rada

Autorstvo treba biti ograničeno na ona lica koja su dala značajan doprinos ideji, tumačenju i samoj izradi rada. Svi oni koji su dali značajan uticaj treba da budu navedeni kao koautori. Autor je odgovoran za odabir i kvalitet koautora. Autor treba da bude naveden na prvom mjestu u radu, a slijede koautori.

Bitne greške u objavljenim radovima

Kada autor otkrije značajnu grešku ili netačnost u svom objavljenom radu, dužnost je autora da odmah obavijesti urednika časopisa, te da u saradnji sa uredništvom ispravi datu grešku. Ispravak će biti naznačen u narednom broju časopisa ‘Aktuelnosti’

Dužnosti urednika

Urednik časopisa sa recenzijama donosi odluku koji radovi se objavljuju. Vrednovanje predmetnog rada i njegov značaj za istraživače i čitaoce moraju biti osnova takve odluke. Urednik se može konsultovati sa drugim urednicima prilikom donošenja odluke.

Urednik procjenjuje rad prema njegovoj sadržini bez obzira na rasu, pol, seksualnu orijentaciju, religijsko uvjerenje, etničko ili nacionalno porijeklo, državljanstvo, ili politička uvjerenja autora.

Urednik i uredništvo ne smiju iznositi informacije o dostavljenom rukopisu nikome osim predmetnom autoru, potencijalnim recenzentima, te izdavaču.

Urednik ne smije koristiti neobjavljen materijal u svom vlastitom istraživanju bez izričite saglasnosti autora.

Informacije ili ideje dobijene putem vršenja uredničke funkcije se moraju smatrati povjerljivim i ne smiju se koristiti u lične svrhe.

Urednik se mora povući iz rasmatranja rukopisa u pogledu kojih imaju sukob interesa, kao što su konkurentnost, veze sa autorima, pravnim licima ili institucijama.

Autorima se ne smije nametati obaveza citiranja ranijih brojeva časopisa kao uslov prihvatanja rada.

Dužnosti recenzenata

Recenzije su sastavni dio osiguranja kvaliteta radova koji se objavljuju.

Izabrani recenzent koji se osjeća nedovoljno stručnim da pregleda istraživanje u rukopisu ili zna da takav pregled ne može izvršiti dovoljno brzo, treba da obavijesti urednika i da se povuče iz postupka recenzije.

Svi rukopisi se smatraju povjerljivim. O njima se smije raspravljati sa drugim licima samo uz dozvolu urednika.

Recenzije se moraju vršti na objektivan način. Lična kritika autora nije dozvoljena. Recenzenti treba da izraze svoje mišljenje jasno i uz argumente.

Recenzenti treba da ukažu na relevantan objavljen rad iz date oblasti koji nije citiran od strane autora. Recenzenti takođe treba da skrenu pažnju urednika na bitnu sličnost rukopisa sa drugim objavljenim radovima sa kojima su upoznati.

Neobjavljen materijal u dostavljenom rukopisu se ne smije koristiti radi vlastitog istraživanja recenzenta bez izričite saglasnosti autora. Informacije ili ideje koje  su recenzentu dostupne se moraju smatrati povjerljivim i ne smiju se koristiti u lične svrne. Recenzenti se moraju povući iz razmatranja rukopisa u pogledu kojih imaju sukob interesa kao što su konkurentnost, veze sa autorima, pravnim licima ili institucijama.

PUBLISHING ETHICS[1]

Authors must be led by ethical rules in publishing. Author ethics is a necessary segment of quality of author’s paper as well as of the journal. Responsibility for respecting ethical rules lies with authors, and with the editorial of the journal, as well as with the reviewers.

Authors’ duties

Authors of original papers should present their paper truly and in objective manner. Data used in the paper must contain a truthful source, if not created by author. Paper should contain sufficient detail and references in order to be checkable by others. Fraudulent or inaccurate statements constitute unethical behavior and are unacceptable.

Authors may be asked to provide data that they used as sources for their paper, and they are accordingly advised to keep such data.

Originality and plagiarism

Authors must assure that the paper they wrote is original paper as a whole, and if they have used paper of part of paper of others, they must appropriately cite and quote the text by references, or footnotes.

Plagiarism takes many forms, from ‘passing off’ another’s paper as the author’s own paper, to copying or paraphrasing substantial parts of another’s paper (without attribution), to claiming results from research conducted by others. Plagiarism in all its forms constitutes unethical publishing behavior and is unacceptable.

Multiple publication

Authors should not publish manuscripts describing essentially the same research in more than one journal. Submitting the same manuscript to more than one journal concurrently constitutes unethical publishing behavior and is unacceptable.

However, later publication of certain papers in more journals may sometimes be justified, provided that certain conditions are met. Authors and editors of journals must agree regarding the secondary publication, that has to contain the same data and interpretation of the primary paper. In that sense primary reference must be cited in secondary publication.

Submission of authors translated paper to other journal also constitutes unethical behavior and is unacceptable, if it does not refer to primary paper.

Reference quality

When using bibliography and sources, authors must take care on the importance and impact of those references in the scientific field of their paper. Data obtained through conversation, correspondence or discussion with third persons cannot be used without the explicit permission of that source.

Authorship

Authorship should be limited to those persons who made significant contribution to the idea, interpretation and the writing of the paper. All those who made a significant impact should be addressed to as co-authors. Author is responsible for the choice and the quality of co-authors. Author should be listed first in the paper, followed by co-authors.

Substantial errors in published papers

When author reveals a significant error or inaccuracy in his/her published paper, he/she is obliged to immediately inform the editor of the journal thereof, and to correct the error in cooperation with the editorial. The correction shall be published in the following issue of the journal ‘Aktuelnosti’.

Duties of editor

Editor of peer reviewed journal makes decision on papers to be published. Validity of the paper and its significance for researchers and readers must be the grounds for such decision. Editor may consult with other editors when making the decision.

Editor estimates the paper according to its content regardless of race, sex, sexual orientation, religious belief, ethnical or national origin, citizenship or political conviction of authors.

Editor and editorial board must not disclose information on submitted manuscript to anyone but the author at issue, potential peer reviewers and the publisher.

Editor must not used unpublished material for his/her own research without the explicit consent by the author.

Information or ideas obtained through performing editorial function must be kept as confidential and must not be used for personal advantage.

Editor should excuse him/herself from considering manuscripts regarding which they have conflict of interests such as competition, connection with authors, legal persons or institutions.

Authors should not be obliged to cite earlier issues of the journal as a condition for their paper to be accepted.

Duties of peer reviewers

System of peer reviews is a essential component of enuring the quality of papers to be published.

Selected reviewer who does not feel competent enough to evaluate the research in the manuscript or is aware that such evaluation cannot be done fast enough, should notify the editor thereof and to excuse him/herself from such review.

All manuscripts are considered confidential. They may be discussed with other persons only if permitted by the editor.

Reviews must be done in an objecive manner. Personal critique of the author is not allowed. Reviewers should express their opinion clearly and supported by arguments.

Reviewers should point out the relevant published paper from the scientific field at issue which is not cited by the author. Reviewers should also notify the editor in case of substantive similarity of the manuscript with other published papers that they are aware of.

Unpublished material in submitted manuscript must not be used for the purpose of personal research of reviewers without the explicit consent by the author. Information or ideas reviewers are aware of, must be considered confidential and must not be used for personal advantage. Reviewers must excuse themself from evaluation of manuscript regarding which they have conflict of interest such as competition, connection with authors, legal persons or institutions.